Elektriksel Teknik Ölçümler Periyodik Kontrolleri
Elektrik tesisatı bir işyerinde ki yüksek tehlike kaynaklarının başında gelmektedir. Elektrik tesisatının uygun şekilde kurulmaması, yürütülmemesi, kontrollerinin ve bakımlarının yapılmaması nedeniyle çok fazla sayıda yaralanma ya da ölümle sonuçlanan kazalar meydana gelmektedir. Elektrik kazaları faz iletkenin toprak ya da diğer faz iletkeni ile temasında hata akımı oluşması sonucunda oluşur. Bu hata akımının sınırlandırılması ve toprak yüzeyine aktarılması topraklama sisteminin öneminin ortaya koyar. Topraklama, olası bir elektrik kaçağını iletkenler yardımıyla toprağa verilmesini sağlayan sistemdir. Elektrik akımı her zaman direnci en düşük olan kolay yolu tercih eder bu yüzden topraklama direncinin sıfıra yakın olması can ve mal kaybı olmaması açısından hayati öneme sahiptir.
Elektrik panosu, elektrik enerjisinin üretilen noktadan tüketilen noktaya kolay ve güvenli bir şekilde ulaşması, elektrik enerjisine ihtiyaç duyan ekipmanların çalışması için gerekli olan malzeme, cihaz ve donanımların toplandığı yerdir. Elektriksel kontrollerin üretilen noktadan son kullanıcı olan noktaya kadar yapılması gerekmektedir. Elektrik Panosu periyodik muayenelerinin kontrollerinin görsel ve termal kamera gibi fonksiyonel cihazlar ile yapılması gerekiyor.
İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde belirtildiği üzere ekipmanların periyodik kontrollerinin bazı istisnalar dışında yılda bir kez yapılması zorunludur. Bu kontroller; Resmi Gazete’nin 4.11.1984 tarihli 18565 sayılı yayını olan Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği’nde, Resmi Gazete’nin 30.11.2000 tarihli 24246 sayılı yayını olan Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği’nde ve Resmi Gazete’nin 21.08.2001 tarihli 24500 sayılı yayını olan Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği’nde belirtilen şartlar, kuralar ve hususlara göre yapılır.
İGB TEKNİK uzman kadrosuyla Topraklama ölçümlerini, Termal Kamera ile pano kontrollerini, TÜRKAK Akreditasyonlu olarak gerçekleştirmektedir.
ELEKTRİKSEL TEKNİK ÖLÇÜMLER EKİPMAN LİSTESİ:
| Elektrik Tesisatı |
| Topraklama Tesisatı |
| Yıldırımdan Korunma Tesisatı |
| Artık Kaçak Akım Ölçümü |
| Elektrik Panosu Görsel Kontrolü |
| Elektrik Panosu Fonksiyon Kontrolü |
| Termografik Muayene |
| Kompanzasyon Sistemleri |
| Jeneratörler |
| Katodik Koruma |
● İşyerlerinde kullanılmakta olan, iş ekipmanlarının, güvenli ve işletme yönünden uygun şekilde çalıştığının tespiti için, yasal mevzuat tarafından öngörülen periyotlarda ve kontrol yöntemlerine uygun olarak, yetkin personel tarafından yapılan kontrol ve denetim faaliyetleridir.
● 6331 sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu” uyarınca çıkarılan ve 25.04.2013 tarih ve 28628 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği”, işyerlerinde bulunan iş ekipmanlarının kullanımı ile ilgili sağlık ve güvenlik yönünden uyulması gereken asgari şartları belirlemiştir.
● Bu asgari şart; kısaca iş ekipmanı olarak tanımlanan işin yapılmasında kullanılan herhangi bir makine, alet, tesis ve tesisatın yine yönetmelikte öngörülen aralıklarda ve belirtilen yöntemlere uygun olarak, yetkili kişilerce muayene, deney ve test faaliyetlerinin yapılmasını, kontrol sonuçlarının kayıt altına alınmasını ve yetkililer her istediğinde gösterilmek üzere uygun şekilde saklanmasını hüküm altına almıştır.
2.1. Basınçlı kap ve tesisatlar
2.1.3.Basınçlı kap ve tesisatların periyodik kontrolleri, makine mühendisleri, makine
veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler ya da makine tekniker veya yüksek
teknikerleri tarafından yapılır. Söz konusu periyodik kontrollerde tahribatsız muayene yöntemlerinin
kullanılması durumunda, bu yöntemler sadece TS EN ISO 9712 standartına göre eğitim
almış mühendisler, teknik öğretmenler, teknikerler veya yüksek teknikerler tarafından uygulanabilir.
2.2. Kaldırma ve iletme ekipmanları
2.2.2.Kaldırma ve iletme ekipmanlarının periyodik kontrolleri, makine mühendisleri,
makine veya metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler ya da makine tekniker veya
yüksek teknikerleri tarafından yapılır. Söz konusu periyodik kontrollerde tahribatsız muayene
yöntemlerinin kullanılması durumunda, bu yöntemler sadece TS EN ISO 9712 standartına göre
eğitim almış mühendisler, teknik öğretmenler, teknikerler veya yüksek teknikerler tarafından
uygulanabilir.
2.3. Tesisatlar
2.3.2. Elektrik tesisatı, topraklama tesisatı, paratoner tesisatı ile akümülatör ve transformatör ve benzeri elektrik ile ilgili tesisatın periyodik kontrolleri elektrik mühendisleri, elektrik eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler, elektrik tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır.
2.3.3. Elektrik dışında kalan diğer tesisatın periyodik kontrolleri makine mühendisleri, makine ve metal eğitimi bölümü mezunu teknik öğretmenler, makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır.
2.4. Tezgâhlar
2.4.2. Makine ve tezgâhların periyodik kontrolleri, makine mühendisleri, makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır.
2.4.3. Elektronik kumanda sistemi ile donatılmış makine ve tezgâhların periyodik kontrolü; makine veya mekatronik mühendisi ile elektrik mühendisleri ve/veya bunların teknikerleri tarafından birlikte yapılır.
● “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” İkinci Bölüm madde 7’de ve EK – III de iş Ekipmanlarının kontrolü aşağıdaki şekilde tanımlanmıştır.
● Madde 7 İş ekipmanının güvenliğinin kurulma ve montaj şartlarına bağlı olduğu durumlarda, ekipmanın kurulmasından sonra ve ilk defa kullanılmadan önce ve her yer değişikliğinde ekipmanın, periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler tarafından kontrolü yapılır, doğru kurulduğu ve güvenli şekilde çalıştığını gösteren belge düzenlenir.
● EK – III Bölümünün 2. Maddesinde Periyodik kontrole tabi iş ekipmanları periyodik kontrol süreleri ile kontrol kriterleri Tablo 1, Tablo 2 ve Tablo 3 de belirtilmiştir.
● Akreditasyon uygunluk değerlendirme kuruluşlarınca gerçekleştirilen çalışmaların ve dolayısıyla bu çalışmalar sonucunda düzenledikleri uygunluk teyit belgelerinin (deney ve muayene raporları, kalibrasyon sertifikaları, yönetim sistemi belgeleri, ürün belgeleri, personel belgeleri vb) güvenilirliğini ve geçerliliğini desteklemek amacıyla oluşturulmuş bir kalite altyapısıdır.
● Uygunluk değerlendirme kuruluşlarının akreditasyonu, ilgili uygunluk değerlendirme kuruluşları için yeterlilik kriterlerini belirleyen uluslar arası standardlar, ilgili sektöre özel gereklilikler ve bölgesel veya uluslar arası akreditasyon kuruluşları tarafından belirlenmiş rehber dokümanlarda belirlenmiş, dünya genelinde kabul görmekte olan, gereklilikler esas alınarak gerçekleştirilmektedir.
İŞ EKİPMANLARININ KULLANIMINDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ŞARTLARI YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
MADDE 7:
b) İşverence, arızaya sebep olabilecek etkilere maruz kalarak tehlike oluştura bilecek iş ekipmanının;
1) Periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişilerce periyodik kontrollerinin yapılması
2) Çalışma şeklinde değişiklikler, kazalar, doğal olaylar veya ekipmanın uzun süre kullanılmaması gibi iş ekipmanındaki güvenliğin bozulmasına neden olabilecek durumlardan sonra, arızanın zamanında belirlenip giderilmesi ve sağlık ve güvenlik koşullarının korunması için periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişilerce gerekli kontrollerin yapılması, sağlanır.